dinsdag 19 januari 2016

Gravin de Berchem

Vandaag startten de werken om een kopie te maken van het liggend beeld aan het grafmonument van gravin de Berchem in de gasthuiskapel. Dat monument werd rond 1697 opgericht in opdracht van graaf Frans de Hinnisdael voor zijn overleden echtgenote.

 

Enkele jaren terug werden we hierover al een keer gecontacteerd. De vraag werd toen gesteld door graaf Raymond de Nicolay uit Regnière-l’Ecluse in Frankrijk. https://regniereecluse.wordpress.com/infos-pratiques/visites/ Deze Franse graaf was een rechtstreekse afstammeling en erg geïnteresseerd in de roots van de familie de Hinnisdael.

Hij kwam toen de kapel en het beeld bekijken en we deden ook een rondleiding met hem in Haspengouw. In eerste instantie gingen we toen met hem op pad naar de kapel van Mulken (gerestaureerd in opdracht van graaf Frans de Hinnisdael circa 1700), naar het kasteel van Betho (in de 17e-18e eeuw eigendom van de familie de Hinnisdael), de kapel van Sint-Pieters-Horne bij Vechmaal (waar zich de grafsteen bevindt van ridder Daniel de Hinnisdael + 1298) en tenslotte ook nog naar de kasteelhoeve van Hinnisdael https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/32197

Het geslacht de of van Hinnisdael wordt al vermeld in de twaalfde eeuw – een zekere Gilles was toen kruisvader en zijn naam staat ook vermeld in de “salle des croisades” te Versailles – en had al snel een stadsresidentie te Tongeren. Via erfenis kwamen ze in de zeventiende eeuw in het bezit van Betho. Na het overlijden van zijn echtgenote werd Frans de Hinnisdael bovendien geestelijke en proost van het OLV-kapittel van Tongeren.

Maar zover de relatie tussen Hinnisdael en Tongeren.

 

Tijdens die rondleiding kwamen het bewuste grafmonument en het beeld meermaals ter sprake. De familie beschikte in hun Franse kasteel blijkbaar al over een 19e-eeuwse kopie van het beeld die echter in 1917 vernield geraakte. De huidige graaf, zonder erfgenaam, had de wens dit beeld van zijn voorouders terug in ere hersteld te zien in de kapel van het kasteel. Na zijn dood is het trouwens de bedoeling dat het volledige domein in openbaar beheer komt.

 

Omwille van de restauratie en de omvorming van de gasthuiskapel tot regionaal toeristisch centrum kon toen geen gevolg gegeven worden aan die vraag. Maar meteen na de opening van de gasthuiskapel afgelopen voorjaar kwam er uit Frankrijk de vraag of het laten maken van een reproductie nu wel mogelijk zou zijn, volledig bekostigd door henzelf.

En vandaar dus dat de firma Iparc uit Melsbroek vandaag begonnen is met het maken van een mal en kopie. Vandaag en dinsdag en volgende week de hele week wordt er nog aan gewerkt in de gasthuiskapel.

 

Over gravin Maria Anna de Berchem die de liggende figuur voorstelt en haar grafmonument, is trouwens bij de heropening van de kapel een publicatie verschenen. Het boek, geschreven door stadsgids Frits Berckmans, vertelt niet enkel over het monument zelf en de bekende liggende dame, maar geeft ook een beeld van de adel in die periode en hun relatie met Tongeren. Het boek telt 112 pagina’s en is te verkrijgen bij Toerisme Tongeren, het stadsarchief of Standaard Boekhandel aan 15 euro.

 

Geen opmerkingen: