donderdag 10 december 2015

Julius Caesar in Nederland

Gisteren werd in Nederland groot nieuws bekend gemaakt over de aanwezigheid van de Romeinen daar. Er waren voor de eerste keer sporen gevonden van Julius Caesar.

De aan- of afwezigheid van deze veldheer in onze contreien is al langer voer voor discussie tussen historici en archeologen. In zijn De Bello Gallico vertelt Caesar het verhaal van zijn Gallische veroveringstochten, maar vooral in onze streken zijn er weinig tastbare relicten van zijn verhaal terug te vinden.

Voor wat betreft Frankrijk is het verhaal anders. Daar zijn de restanten van hoogteburchten, dorpen, veldslagen etc. beter te linken aan het relaas van de Romeinse veldheer.

Ook van onze eigen Ambiorix, die twee legioenen in de pan hakte maar nadien zelf het onderspit moest delven, is niet geweten waar die beruchte veldslag plaats vond. Historici zijn het er ondertussen wel over eens dat dit niet in Tongeren geweest is. Het Atuatuca van Ambiorix wordt tegenwoordig gesitueerd in Kaster (bij Kanne). Andere kandidaten voor zijn vesting zijn : Luik, Limbourg, Thuin, Eschweiler, Balmoral bij Spa, Dolembreux en Chaudfontaine.

Dit om maar te duiden hoe hedendaags de discussie is over de aanwezigheid van Caesar en hetgeen hij vertelt in zijn De Bello Gallico.

Tot dus het persmoment kwam van de archeologen van de Vrije Universiteit van Amsterdam waarbij met trots werd verklaard dat de locatie was gevonden waar Caesar in 55 voor Christus twee Germaanse stammen vernietigde. Deze vroeg bekendste veldslag op Nederlandse bodem wordt beschreven in deel IV van De Bello Gallico.

De vondsten die gedaan werden in Kessel (Noord-Brabant) bestaan uit skeletresten, zwaarden, een helm en speerpunten. De verslagen stammen waren de Usipetes en Tencteri van over de Rijn die asiel vroegen, maar vernietigd werden op bevel van Caesar.

Van het Germaanse en Romeinse legerkamp zijn echter geen sporen teruggevonden. Wel werden er in de buurt in het verleden grote hoeveelheden zwaarden, speerpunten, mantelspelden, botten, etc. teruggevonden waarvan het merendeel dateerde uit de eerste eeuw voor Christus. Ook viel op dat de botten afkomstig waren van grote groepen mannen, vrouwen en kinderen hetgeen wijst op een volledige volksstam.

Dat echter niet iedereen het eens is met deze conclusies blijkt uit de vele reacties op internet. Vooral de opmerking dat er wel meer schermutselingen en veldslagen hebben plaatsgehad in de jaren 50 en 40 voor Christus in onze streken is duidelijk. Ook dat de koppeling van veldslagen aan historische locaties zeer moeilijk is.

In ieder geval is met dit onderzoek, of beter gezegd de conclusie van verschillende onderzoeken, de link gelegd tussen Julius Caesar en Nederland. En dat is natuurlijk in het groter verhaal van Tongeren wel belangrijk om weten.

 

Om het volledige verhaal over de vernietiging van de Usipetes en Tencteri te lezen, verwijzen naar de Engelstalige wikipedia-pagina https://en.wikipedia.org/wiki/Usipetes. De discussie omtrent de ligging van Atuatuca wordt onder andere geduid op https://nl.wikipedia.org/wiki/Atuatuca maar recent zijn nog enkele werken verschenen waar dit ook in aan bod komt (bv. van Herman Clerinx).

De persberichten van de Vrije Universiteit van Amsterdam zijn te lezen via http://www.vu.nl/nl/nieuws-agenda/nieuws/2015/okt-dec/vu-archeologen-ontdekken-locatie-historische-veldslag-caesar-in-nederlands-rivierengebied.asp en http://www.nrc.nl/next/2015/12/10/julius-caesar-leverde-slag-bij-kessel-en-lith-1566277

Over de discussie of Caesar in BelgiĆ« en Nederland heeft rondgelopen, verwijzen we graag naar http://www.noviomagus.info/caesar.htm   http://www.nieuwsblad.be/cnt/grptjgog http://users.telenet.be/berserk/acta/a0722.htm en http://www.bloggen.be/julius_caesar_in_belgie

 

Geen opmerkingen: