vrijdag 2 januari 2015

Tongerse glasramen

Op 12 december werd in Leuven het boek “Corpus Vitrearum Belgium. Silver-stained Roundels and Unipartite Panels before the French Revolution. Flanders, Vol. 3 : The Provinces of Flemisch Brabant and Limburg” voorgesteld.
Een hele mondvol voor een inventaris van glasramen bewaard in Limburg en Vlaams-Brabant, daterend van voor 1800.
Bijzonder is dat in dit boek 548 pagina’s tellend boek enkele tientallen glasramen uit Tongeren worden vermeld. Meest belangrijk is de collectie die Willem Jozef Gerard van der Meer (1777-1864), eigenaar van onder andere kasteel Jongenbosch bij Vliermaalroot, in de eerste helft van de negentiende eeuw aanlegde. Voor een deel zijn het glasramen afkomstig van zijn Tongerse voorouders en voor de rest kunstige glasramen die hij mooi vond. Zelf was hij trouwens ook heel bedreven in het glasramen maken.

Zijn dochter huwde Louis Claes, zoon van zwart-goed-opkoper Guillaume Claes (Herkenrode, Alden Biesen, etc.), die voor zijn huwelijk zijn burgemeesterspost in Hasselt verliet om naar zijn geliefde in Tongeren te trekken. Hun dochter huwde baron Désire de Favereau de Fraipont. Via diens afstammelingen kwam de collectie, net zoals het kasteel Jongenbosch, in eigendom van de familie de Cartier d’Yves. Het kasteel werd recent verkocht en de collectie verdeeld onder de erfgenamen (te Overijse, Vliermaalroot en bij een antiquariaat).
De publicatie vermeldt een twintigtal glasramen uit die collectie.
Verder wordt ook de collectie glasraampjes vermeld die eigendom zijn van de stad en nu worden tentoongesteld in begijnhofmuseum Beghina. Deze werden trouwens enkele jaren geleden gerestaureerd door dr. Caen, één van de auteurs van het boek. De glasraampjes zijn afkomstig uit de begijnenhuisjes. Er wordt ook melding gemaakt van het zeventiende-eeuwse wapenboek Posson dat in het Fonds de Schaetzen de Schaetzenhoff wordt bewaard op het stadsarchief. Deze glasmaker/blazer hield een wapenboek bij van de tientallen ontwerpen die hij maakte, een uniek stuk in Vlaanderen !
Tenslotte wordt ook nog melding gemaakt van een glasraam, afkomstig uit het begijnhof, en nu bewaard in museum De Lakenhal te Leiden en van enkele verdwenen glasramen, waar wel afbeeldingen of vermeldingen van bestaan, uit Tongeren.

Het boek is te bestellen bij uitgeverij Brepols en is van de hand C.J. Berserik en J.M.A. Caen. Het is ook raadpleegbaar in de leeszaal van het stadsarchief.

Geen opmerkingen: