Wie kent de Leurenbeek nog? In ieder geval gaat niemand ze nog gezien hebben want ze werd in 1904-1905 gedempt. Deze beek was nochtans in de geschiedenis van de stad heel belangrijk…
Toen in de dertiende eeuw de middeleeuwse muur werd gebouwd, werd het gebied waar de leerlooiers woonden hierin niet opgenomen. Vermoedelijk omdat het over de Jeker lag en bouwkundig te moeilijk om te integreren binnen de wal. De oudste vermelding van de Leuren is in 1340 maar er zijn aanwijzingen dat er hier al voor de elfde eeuw leerlooiers waren gevestigd.
Blijkbaar was er wel een soort van aarden wal rond deze wijk gelegd die circa 1500 evolueerde naar een echte stadsmuur waarvoor ook de stad verantwoordelijk werd. Tussen de inwoners van de Leuren en de inwoners van de straten in de omgeving (vooral de Putstraat) was er regelmatig ruzie omtrent het gebruik van de poorten. De leerlooiers voorzagen een eigen poort richting Luik, maar de inwoners van de Putstraat wilden dat hun Steenderpoort werd gebruikt. Dit conflict werd aangescherpt met de bouw van de Luikerpoort en de heraanleg van de Luikersteenweg.
Doorheen de Leuren stroomde (stroomt) de Jeker, maar deze mocht niet voor hun activiteiten gebruikt worden omwille van de molens iets verderop. Daarom dat er in de buurt van de Luikerpoort een aftakking werd gemaakt, de zogenaamde Leurenbeek. Die liep eerst een stukje bovengronds, vervolgens onder bogen door en zelfs doorheen enkele werkhuizen. In de buurt van de huidige Herckenrodestraat (deze straat is trouwens genoemd naar een gekende Looiersfamilie) volgde de beek de achterzijde van de percelen (huidige Kastanjewal) om voorbij de Sint-Jansmolen terug in de Jeker te komen.
Deze beek was van levensbelang voor de leerlooiers want hun huiden moesten in water geweekt worden. Ik bespaar de hele techniek van het leerlooien, maar stromend water was noodzakelijk. Zij zagen er dan ook op toe dat hun beek goed onderhouden werd.
Op het einde van de negentiende eeuw nam het aantal leerlooierijen af én kwam er ook veel commentaar op de stank en het ongezonde water dat zich met de Jeker vermengde. Daarom dat de stad besliste de beek te dempen. In dezelfde periode werd immers ook de waterleiding aangelegd.
De kaart toont een luchtfoto van Tongeren (2015) met in het blauw de Jeker aangeduid en in het geel de Leurenbeek.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten